Παυανκαρέ, Ζιλ Ανρί

(Poincaré, Nανσί 1854 – Παρίσι 1912). Γάλλος μαθηματικός και επιστημολόγος. Από τα πλέον φωτισμένα μαθηματικά πνεύματα της εποχής του, ο Π. συνέβαλε θεμωλιωδώς σε όλους τους κλάδους των μαθηματικών· από την ανάλυση (θεωρία των συναρτήσεων) έως την ουράνιο μηχανική (πρόβλημα των τριών σωμάτων) και από τη μηχανική των υγρών έως τα θεμέλια της γεωμετρίας. Ιδιαίτερα μπορεί να αναφερθεί ότι ο Π. θεμελίωσε τη σύγχρονη τοπολογία και ότι δημοσίευσε, συγχρόνως σχεδόν με τον Αϊνστάιν, μελέτες αναφερόμενες στη θεωρία της σχετικότητας (δυναμική των ηλεκτρονίων). Στη φιλοσοφία της επιστήμης, ο Π. βρισκόταν πολύ κοντά στη θεωρία άμεσης διαισθητικής εποπτείας του Λουίτζεν Γιαν Μπρόουερ και ήταν οπαδός της συμβατικότητας (conventionalisme) βεβαιώνοντας, για παράδειγμα, ότι έχουν την ίδια ισχύ μία ευκλείδεια και μία μη ευκλείδεια εικόνα του φυσικού κόσμου και συνεπώς υποστήριζε τη συμβατικότητα στην εκλογή μιας επιστημονικής εικόνας του κόσμου αντί μιας άλλης.